Digiscoping
Maak een keuze in het onderstaande menu:
Wat is Digiscoping?
Digiscoping houdt in het fotograferen met behulp van een digitale camera door een telescoop, verrekijker of monoculair.Hieronder staan mijn ervaringen met drie verschillende digitale camera’s en een blauwe maandag met een spiegelreflex camera.
Voordat ik van de term Digiscoping gehoord had, was al een paar jaar bezig. Eind april in het jaar 2000 kwam ik op het idee, om met een digitale camera (een Canon Powershot A50) via de telescoop (een Kowa TSN-823) foto’s te maken. Bij wijze van experiment, maakte ik een foto van een vlaamse gaai. Door de camera voor mijn verrekijker te houden. Het resultaat viel niet tegen. Daarom maakte ik even later een foto in combinatie met mijn telescoop. Voor mijn website was dit een ideaal, want op het display kon ik gelijk het resultaat bekijken en zonodig nog eentje maken. Via een kabel is het mogelijk om alle foto’s overzetten naar de computer, dus geen gedoe met scanners en dergelijke. Dezelfde dag dat ik de foto genomen had kon ik de foto’s online op mijn website zetten.
Op een blauwe maandag heb ik eens een spiegelreflex camera gekocht en een tweedehands adapter voor mijn telescoop. Dit viel erg tegen. Omdat het zoomoculair verwijderd moest worden, om de adapter te plaatsen, was het alleen mogelijk om de vergroting van deze adapter gebruiken, dit was 10x.
Klik op de foto’s voor een vergroting.
Aangezien meestal een vergroting van minimaal 20x noodzakelijk is, was dit te weinig. Bovendien zorgde het gewicht van de SLR-camera en adapter dat het voorste gedeelte van de telescoop steeds naar de lucht ging wijzen.
klik op de foto’s voor een vergroting.
Dit euvel was alleen te voorkomen wanneer de telescoop goed vast gedraaid was. Na één test in het veld, hield ik het slr-avontuur voor gezien. Ook het wachten totdat het rolletje vol is, was voor mij een goede reden om van deze methode af te stappen.
Dus verder met de Canon Powershot A50. Dit was een digitale camera met nog weinig mogelijkheden. Handmatig instellen van diafragma en belichtingstijd was nog niet mogelijk, alles werd automatisch door de camera ingesteld. Het aantal megapixels (1,34) was ook beperkt. Een buizerd in de verte was daardoor niet meer goed te onderscheiden op de foto.Door het ontbreken van een adapter om de camera aan een telescoop te bevestigen heb alleen maar foto’s gemaakt bij mooi weer. Zie onder. Als ik de pimpelmees vergelijk met de foto’s die ik nu maak met de S45 was de kwaliteit nog niet eens zo slecht, voor een 1,34 megapixel camera.
Tegenwoordig zijn er wel adapters voor deze camera verkrijgbaar in de handel.
Klik op de foto’s voor een vergroting.
Zoals ik al aangaf, mistte ik destijds een adapter voor de Powershot A50 om de camera op de telescoop te bevestigen. Dit is noodzakelijk om zoveel mogelijk trillingen en vignettering (donkere randen rond het beeld) te vermijden. Bovendien heb je dan je handen vrij voor de bediening van het toestel. Na een zoektocht op het internet zag ik dat de Nikon Coolpix 995 en zijn voorganger de 990 erg populair waren bij de vogelaars. Tevens waren hier adapters voor verkrijgbaar in de handel. De fraaie foto’s op het internet gaven bij mij de doorslag omtot aanschaf over te gaan. Even later volgde een afstandsbediening (een alternatief voor een draadontspanner), want met de zelfontspanner, die ik op 2 seconden kon zetten, was ik steeds net iets te laat, zodat ik halve vogels op foto had staan en het moment suprème
Ik moest erg wennen aan de geavanceerde bediening van de camera. Dit was wel wat anders dan de Canon, waarbij het alleen maar klikken was.
Klik op de foto’s voor een vergroting.
Dit toestel heb ik een half jaar gebruikt, ondanks de fraaie resultaten zoals de visarend en de waterral, was ik toch niet helemaal tevreden. Af en toe had ik nog wel eens een onscherpe foto terwijl op het display de vogel te scherp te zien was. 
De adapter was de lastigste factor. Omdat hier vier schroeven opzitten duurt het een paar minuten voordat ik de camera goed gecentreerd had.Ik heb gemerkt dat dit bij de Swarovski een stuk minder het geval is, omdat het oculair van deze telescoop breder is dan bij de Kowa.Dat scheelt een stuk.
Tijdens een wandeling bij het Lauwersmeer kwam ik Willem Hartholt tegen. Hij gebruikt dezelfde telescoop als ik, een Canon Powershot S40 en een zelfgemaakte adapter. Bij hem zag ik dat alles sneller en gemakkelijker ging dan bij mij. Ook zagen zijn foto’s er goed uit.
Op een avond hebben we beide camera’s getest. Door een plaatje van een cd, zo scherp mogelijk op foto te zetten met dezelfde belichtingstijd. Aan het resultaat van beide camera’s konden we niet uitmaken welke camera nu de beste was. Want beide foto’s waren even scherp.Alleen het gemak van de S40 met zelfgemaakte adapter kwam weer naar voren. Na een week twijfelen heb ik toch besloten om de NIkon Coolpix 995 in de verkoop te doen.
Grappig is detail is dat hij eerst door mij beïnvloed is. Doordat hij mij een keer bezig zag is hij ook begonnen met digiscoping en later heb ik dus de kunst weer van hem afgekeken en heb ik uiteindelijk mijn derde toestel gekocht.
klik op de foto’s voor een vergroting
Mijn derde camera werd een Canon Powershot S45. Dit is een iets nieuwere versie van de S40. Alleen het software gedeelte en de chip in de camera’s verschillen van elkaar. Het prijsverschil was minimaal zodat ik de keus op de S45 heb laten vallen.
klik op de foto’s voor een vergroting
Omdat ik al wist dat Willem Hartholt zelf zijn adapter had gemaakt, was het een logische stap om samen met hem een adapter te maken. Hij heeft zelf twee adapters gemaakt, eentje voor het zoomoculair en een voor het 32x oculair.Na een avondje hakken en zagen en een week timmeren bij mij thuis was mijn adapter klaar. Het mooie van een zelfgemaakte adapter is, dat je het aan je eigen wensen verder kunt aanpassen. Later heb ik ook nog een bevestiging voor een draadontspanner op de adapter gezet. Dit is erg belangrijk, want anders moet je de zelfontspanner gebruiken en dan heb je de kans dat je vogel net uit beeld loopt of zich omdraait. Wat dus bijna altijd het geval is.
Die rot vogels blijven nooit even stil staan.
Toen alles gereed was, ging ik weer een avond naar Willem om beide camera’s te testen. Het bleek dat bij zijn S40 steeds een waas over het beeld had. Bij nadere inspectie van zijn lens bleken vette vingerafdrukken de oorzaak te zijn. Nadat de lens was schoon gemaakt bleken beide camera’s hetzelfde resultaat op te leveren.
klik op de foto’s voor een vergroting
Diaviewer;een onmisbaar onderdeel. Want als je zonlicht in de rug hebt, zie je nog maar weinig op het display. Wanneer de diaviewer over het display geplaatst wordt, kun je het beeld weer goed zien. De diaviewer is voorzien van een vergrootglas waarbij het beeld 2x wordt vergroot. Met klitband had ik de diaviewer aan de camera bevestigd, wat je een gevoel geeft dat je met een slr-camera bezig bent.
klik op de foto’s voor een vergroting
Voor weinig geld kun je deze kopen bij elke goede fotozaak. De pixels vallen nu extra op, ga dus eerst thuis wat oefenen om aan dit beeld te wennen. Sommige vogelaars fotograferen zelfs uitsluitend met de diaviewer, zelf gebruik ik hem alleen maar bij storend zonlicht.
Kijk de kunst af; altijd handig. Bij Willem heb ik dus de kunst afgekeken. Sterker nog samen hebben we mijn adapter gemaakt. Informeer dus bij vogelaars in de buurt wat zij gebruiken. Dit geldt ook voor het aanschaf van een verrekijker of telescoop. Excursies zijn hiervoor uitstekend geschikt.
Doe het zelf; de in de handel verkrijgbaar zijnde onderdelen zijn vaak erg prijzig, vooral als ze uit het buitenland komen en er dus verzendkosten over betaald moeten worden. Door zelf een adapter te maken of andere onderdelen bespaar je dus heel wat geld.
Op het internet zijn wel een aantal zelfgemaakte adapters te vinden Het maken voor een bevestiging van een draadontspanner is vrij eenvoudig. Ik ben in het bezit van twee linkerhanden, maar het is mij ook gelukt. Gebruik altijd goedkope onderdelen. Mocht het fout gaan, dan kun je gewoon weer opnieuw beginnen. Misschien dat een handige kennis hierbij kan helpen.
De coolpix-serie leent zich overigens minder voor zelfgemaakte adapters omdat een schroefdraad aan de lens bevestigd is. Hiervoor zijn wel ringen verkrijgbaar, dus onmogelijk is het niet.
Foto’s bewerken; met behulp van de computer kunnen veel foto’s mooier gemaakt worden. Een programma zoals Adobe Photoshop doet wonderen bij bijvoorbeeld onscherpe foto’s. Meestal wordt een trial (probeer versie) van dit programma geleverd bij aanschaf van een digitale camera. Doe daar dus je voordeel mee.
Heb geduld; het heeft mij wel drie week gekost voordat ik tevreden was over het resultaat. Blijf dus oefenen en maak honderden foto’s. Test thuis met een onderwerp, zoals een voorkant van de cd-tje en probeer je camera op verschillende standen uit. Ideale instellingen zijn voor elk persoon anders, zelf al heb je hetzelfde toestel. De een is bijziend en de andere verziend, voor de instellingen maakt dit al een groot verschil.
Mijn dank gaat uit naar Willem Hartholt die mij heeft mee geholpen zelf een adapter te maken en Yves Babtiste voor tips van de coolpix.